مهر تاج
ما د یوې خبرې په ځواب کې «انشاءالله» ولیکل، نو یو ښاغلي راته وویل: نا، ګرانې! دا لفظ «انشاءالله» نه بلکې « ان شاءالله» لیکل سم دی. د دې دواړو الفاظو معناوې جلا جلا دي.
زه، د دۀ ښاغلي په خبره حیرانه شوم، د خپل ناقص علم له مخې مې ورته وویل، چې ما په فلان سورة کې دغسې لیکل شوی لوستی دی، نو تاسي ښاغلی څنګه ویلای شئ، چې داسې لیکل یې ناسم یا غلط دي!؟
دوی که څه هم ماته وضاحت راکړ، خو د لا ډاډه کېدلو لپاره مې اړینه وبلله چې خپله باید پرې تحقیق وکړم.
کله چې مې پرې تحقیق وکړ، نو ثابته شوه، چې نوموړي ښاغلي صحیح ویلي و.
د دواړو کلمو ترمنځ توپیر:
لومړی: «انشاء»
د “انشاء” کلمې/ لفظ معنا ده، “تخلیق شوی”
خو که د “انشاءالله ” معنا ته وګورو، نو معلومه به شي چې الله تخلیق شوی، نعوذباالله.
له دې خبرې دا په ښکاره څرګندېږي چې د لفظ “انشاء” سره د ” الله ” لیکل بېخي غلط دي.
دلته د قرآن کریم ځینې ایتونه ذکر کوم، په کوم چې د “انشاء ” لفظ یوازې راغلی دی:
۱ . ﻭَﻫﻮَ ﺍﻟَّﺬِﯼ ﺃَﻧْﺸَﺄَ ﻟَﮑُﻢُ ﺍﻟﺴَّﻤْﻊَ ﻭَﺍﻟْﺄَﺑْﺼَﺎﺭَ ﻭَﺍﻟْﺄَﻓْﺌِﺪَۃَ ﻗَﻠِﯿﻠًﺎ ﻣَﺎ ﺗَﺸْﮑُﺮُﻭﻥَ
سورة ﺍﻟﻤﻮﻣﻦ ۷۸
۲. ﻗُﻞْ ﺳِﯿﺮُﻭﺍ ﻓِﯽ ﺍﻟْﺄَﺭْﺽِ ﻓَﺎﻧْﻈُﺮُﻭﺍ ﮐَﯿْﻒَ ﺑَﺪَﺃَ ﺍﻟْﺨَﻠْﻖَ ﺛُﻢَّ ﺍﻟﻠَّﻪ ﯾُﻨْﺸِﺊُ ﺍﻟﻨَّﺸْﺄَۃَ ﺍﻟْﺂَﺧِﺮَۃَ ﺇِﻥَّ ﺍﻟﻠَّﮧَ ﻋَﻠَﯽ ﮐُﻞِّ ﺷَﯽْﺀ ٍ ﻗَﺪِﯾﺮ.
سورة ﺍﻟﻌﻨﮑﺒﻮﺕ ۲۰
۳ . ﺇِﻧَّﺎ ﺃَﻧْﺸَﺄْﻧَﺎﻫﻦَّ ﺇِﻧْﺸَﺎﺀ ً
سورة ﺍﻟﻮﺍﻗﻌﮧ ۳۵
له پورته ایتونو څخه ښکاره څرګندېږي، چې د لفظ “انشاء” څخه وروسته هېڅ ځای د الله لفظ نه دی لیکل شوی، ځکه چې یاد لفظ یا کلمه بېله معنا لري.
دویم: «ان شاءالله»
د لفظ «ان شاءالله» معنا ده؛ «که چېرته الله تعالی غوښتي وي»
د “ان” معنا ده (که چېرته)
د «شاء» معنا ده (غوښتي/ خوښه)
او د الله معنا (الله تعالی ته) مطلب که د الله تعالی خوښه وي، یا هم الله ته منظوره/ خوښه وي.
نو څرګنده شوه، چې د «ان شاءالله» لفظ سم یا صحیح دی، لکه څرنګه پدې ایاتونو کې واضیح شوی دی:
۱ . ﻭَﺇِﻧَّﺎ ﺇِﻥْ ﺷَﺎﺀ َ ﺍﻟﻠَّﻪ ﻟَﻤُﮩْﺘَﺪُﻭﻥَ
سورة ﺍﻟﺒﻘﺮﮦ ۷۰
۲ . ﻭَﻗَﺎﻝَ ﺍﺩْﺧُﻠُﻮﺍ ﻣِﺼْﺮَ ﺇِﻥْ ﺷَﺎﺀ َ ﺍﻟﻠَّﻪ ﺁَﻣِﻨِﯿﻦَ
سورة ﯾﻮﺳﻒ ۹۹
۳. ﻗَﺎﻝَ ﺳَﺘَﺠِﺪُﻧِﯽ ﺇِﻥْ ﺷَﺎﺀ َ ﺍﻟﻠَّﻪ ﺻَﺎﺑِﺮًﺍ ﻭَﻟَﺎ ﺃَﻋْﺼِﯽ ﻟَﮏَ ﺃَﻣْﺮًﺍ
سورة ﺍﻟﮑﮩﻒ ۶۹
۴. ﺳَﺘَﺠِﺪُﻧِﯽ ﺇِﻥْ ﺷَﺎﺀ َ ﺍﻟﻠَّﻪ ﻣِﻦَ ﺍﻟﺼَّﺎﻟِﺤِﯿﻦَ
سورة ﺍﻟﻘﺼﺎﺹ ۲۷
نو له دې پورته ایتونو څخه ثابته شوه چې د (ان شاءالله) لفظ معنا ده (که چېرته الله غوښتي/ خوښه یا ورته منظوره وي)
د «ان شاءالله» لفظ په انګلیسي کې په دې ډول لیکئ:
