ادبیات

(واورینه) هغه شعري ټولګه ده، چې ویناوال یې محمد وسیم مومند دی، دا کتاب بغلان ادبي بهیر خپور کړی او د چاپ زیار یې هم د یاد بهیر فرهنګي کورنۍ پر غاړه درلود، چې په ښه کیفیت سره تازه د چاپ په ګاڼه سمبال شو. مومند صیب د بغلان د (خُمار او بهار) شاعر دی چې د  اشعارو په هېنداره کې یې انتیک کرښې را نغښتل شوي. د کتاب حجم ۱۲۳ مخه ده چې د … نور ولولئ

یوه ورځ یوه شتمن سړي خپل کوچنی زوی کلي ته یوړ، چې ورته وښيي هغه خلک چې هلته ژوند کوي، څومره نېستمن دي. هغوی دواړه، د یوه کلیوال په زوړ کور کې مېلمانه ول. د سفر په پای او د بېرته راستنېدو پر وخت، سړي له خپل زوی وپوښتل: ” زموږ د سفر په اړه دې نظر څه و؟“ هلک ځواب ورکړ: ” عالي و پلاره!“ پلار وپوښتل:” ایا د هغوی ژوند ته دې فکر … نور ولولئ

 يو څوک باید ولرې؛ چې باور پرې وکړای شئ، کله چې مو پښې سُستې شي، لاس درکړي. کله چې وپرځېږﺉ بېرته مو راپورته کړي. کله چې حوصله وبایلې، روحیه مو شي. هره خوښۍ کې مو تر څنګ وي، درسره ویې نمانځي او درد ته مو یوازې پرېنږدي. که خدای مه کړه، داسې څوک مو ونه موند، نو هڅه وکړئ چې تاسې د چا لپاره یو داسې څوک شئ! ښایي تاسې د چا په قسمت کې … نور ولولئ

ژباړه د ټلويزیون لیدلو پر ځای، هر څومره چې کولای شﺉ مطالعه وکړﺉ. که غواړﺉ لیکوال شﺉ، دوه کړنې ترسره کړﺉ: ډېر ولولﺉ او ډېر ولیکﺉ. کله کله که حتا حوصله هم نه لرﺉ باید لیکلو ته دوام ورکړﺉ. که غواړﺉ تر ټولو په صاقانه توګه ولیکﺉ، باید پوه شﺉ چې ستاسې غړیتوب په ادبپوهانو کې پای ته رسېدلی. تر ټولو مهم موضوعات هماغه دي چې په اړه یې غږېدل تر ټولو سخت او ستونزمن … نور ولولئ

ژباړه ونې مري؛ ځینې یې د لاس امسا کېږي او د یو چا لاس نیوی کوي؛ ځینې یې تبر کېږي پر خپل نسل؛ ځینې یې د کبر لرګی کېږي د خپل ټبر سوځولو لپاره… او ځینې یې توره دړه شي د فکرو د روزلو لپاره. که تاسې ونه وای نو له کوم نسل به وﺉ!؟ هېچا نه ده ټاکلې د څه ډول څهرې سره، په څه ډول کورنۍ کې او د کومو شرایطو سره نړۍ … نور ولولئ

لیکنه: هلال شینواری عموماً د پښتو شفاهي منظوم ادبیات په دوو ډلو ویشل کېږي. (عامې سندرې او خاصې سندرې) د عامو سندرو ویوونکي نه دي معلوم خو برعکس په ټول ولس پورې اړه لري. څو مثالونه یې: لنډۍ، سروکی، نارې، د ښادۍ بدلې… خاصې سندرې د نالوستو ولسي شاعرانو لخوا جوړې شوي. لکه: چاربیتې، بګتۍ، بدلې، کسرونه، داستان، مقام… لنډۍ په کُلي شکل د جوړښت له زاویې اوله مسره نهه سېلابه او دوهمه یې دیارلس … نور ولولئ

هېڅکله هغه څه مه ليکه، چې نغواړې نور يې ولولي. د انسان فطرت داسې جوړ دى چې تل غواړي نور د دوى په ليکلو شاباسی ووايي، او دا احساس ورکړي، چې ښه ليکنه يې کړې او ښه موضوغ يې انتخاب کړې ده. دا سمه ده چې ليکوال به تل هڅه کوي ښه موضوعات انتخاب کړي او نور ته يې په اړه سپارښتنې وکړي، خو کله نا کله داسې هم پېښږي چې خپله ليکوال نه غواړي … نور ولولئ

لیکنه/ شمله نادري قامـوس پوهنه: د ژبپوهنې په دې برخه کې د یوه علمي او څرګند میتود پر اساس د هر ډول قاموس لیکنې ترتیب او تدوین ترسره کېږي. قاموس پوهنه په لغت کې د بحر او سمندر په مانا ده او پوهنه د علم په مانا ده او په اصطلاح کې قاموس پوهنه هغه علم چې د قاموس جوړونې لارې چارې راښیي. قاموس د قاموس مترادفې کلمې، لکه فرهنگ، وییپانگه، وییزېرمه او داسې نورې … نور ولولئ