پر پښتنو او تقریباً ټولو افغانانو تور دی، چې هنر پالي، خو هنرمن وژني. دې تور پورې یوه تړلې کیسه به دلته د یاران درنو لوستونکو سره شریکه کړو.
دا کیسه د مشهور افغان هنرمن استاد اولمیر د ژوند و مرګ اړونده ده.
راځئ لومړی هغه لږ وپېژنو!
اولمیر څوک و؟
استاد اولمیر په ۱۳۰۸ هجري لمریز کال د لوی افغانستان د پېښور په نوتیه کې دې نړۍ ته سترګې وغړولې.
هغه په ۱۰ کلنۍ کې د جعفرخان په نوم د موسیقۍ له یوه استاد سره هارمونیه او د موسیقۍ نورې مهمې زده کړې وکړې.
بیا یې له سبزعلي او ګلستان استاد څخه هم په دغو برخو کې زده کړې وکړې.
ارواښاد ۱۷ کلن و، چې کابل ته د خپلواکۍ جشن په مراسمو کې د ګډون لپاره راغی.
دلته له مشهور ملي شاعر ملنګ جان سره اشنا او د افغانستان راډیو ته یې لاره پیدا کړه.
اولمیر په افغانستان راډیو کې سلګونه سندرې ثبت او هلته یې د رسمي مامور په توګه دنده ترسره کړه.
په ۱۳۵۰ لمریز کال کې د ډېرو شاګردانو د روزنې او لوړ هنر له برکته په رسمي ډول د ملي راډیو تلویزون او اطلاعاتو او کولتور وزارت له لورې د استادۍ لقب ورکړل شو.
هغه د ۱۳۶۱ د ثور په ۱۴ مه له دې نړۍ سترګې پټې او د کابل په سید نورمحمد شاه مېنه( شاه شهید) کې خاورو ته وسپارل شو.
له ویره ډک ژوند او مرګ
د مختلفو روایتونو له مخې استاد اولمیر نه په ژوند او نه په مرګ سم وپالل شو.
هغه تر هغې، چې ځوان و او ښې سندرې یې ویلی شوې، د پام او نازونو وړ و، خو له زړیدو سره له پامه ولوید او هېر شو.
استاد اولمیر واده نه و کړی.
هغه له ځوانۍ وروسته بې کسۍ، بې وسۍ، مساپرۍ او د خلکو، حکومت او مینه والو بې سترګۍ ټولو سخت وکړاوه.
په ځینو روایتونو کې ویل شوي، چې ارواښاد په ځوانۍ کې د کابل او ننګرهار په سرایونو کې کوټه لرله او هلته یې ژوند کاوه.
له زړیدو سره یې د کوټې وسه هم نه لرله، وایي د سړکونو په غاړه کې یې ژوند کاوه او احتیاج او محتاجه و.
له ژوند ور اخوا یې د مرګ کیسه هم دردونکې ده.
وایي له څو هنري څېرو پرته یې نور څوک جنازې ته نه وو راغلي.
سندرغاړی منګل، چې د هغه په جنازه کې یې برخه لرله، وایي د کابل په شاه شهید کې خلکو له دې کبله پخپله هدیره کې د ارواښاد د خښولو اجازه نه ورکوله، چې هنرمن دی!
منګل وایي: د اولمیر د جنازې پر وخت مشهور هارمونیه غږونکي استاد زاخېل وویل: خدای دې وبښي، هسې یې ویل:
وطن جنت نشان دی ګلان پکې کرمه
په ما له روح نه ګران دی ګلان پکې کرمه
د استاد اولمیر مشهورې سندرې
د استاد اولمیر په غږ د مرحوم ملنګ جان دا شعر ملي سرود ته د یوې نیږدې ټولمنلې سندرې مقام خپل کړی:
دا زموږ زیبا وطن
دا زموږ لیلا وطن
دا وطن مو ځان دی
دا افغانستان دی
https://www.youtube.com/watch?v=qPilCCR4_L8
له دې وراخوا استاد اولمیر ګڼې نورې مشهورې او تلپاتې سندرې هم لري:
ستا د سترګو بلا واخلم، بیا دې سترګې ولې سرې دي؟
پام چې وار دې خطا نه شي، ما منلې غرغرې دي
روح یې ښاد او یاد یې تلپاتې!