د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ تر هغو پارونکو خبرو وروسته، چې د افغانستان په اړه یې کړي؛ له پاکستان سره پر افغانستان د دغه هېواد د معاملې ادعاوې زیاتې شوي.
دا ادعاوې په لوړه کچه تر اوله درجه افغان سیاستوالو رسیدلي.
د افغانستان مخکیني ولسمشر حامد کرزي د ټرمپ او پاکستان د اړیکو په اړه ویلي، چې د افغانستان خلاف د ټرمپ له توهینونکو خبرو سره پر افغانستان د امریکا ـ پاکستان د معاملې احتمال قوي شوی.
ولې ادعا کیږي؟
د دغې ادعا دلیل دا دی، چې ولسمشر ټرمپ د پاکستاني صدراعظم عمران خان په موجودیت کې د افغانستان د جګړې د پای ته رسولو په پلمه افغانستان ته سپکې ـ سپورې ویلي.
ټرمپ ویلي: د افغانستان جګړه په لس ورځو کې ختموی شم، خو نه غواړم ۱۰ میلیونه کسان مړه او افغانستان د ځمکې له نقشې ورک کړم!
د افغانستان د تر ټولو ستر دښمن په مخکې یا په غیاب کې قطعاً داسې خبرې افغانانو ته د زغملو نه دي، خو د عمران خان په مخکې دا خبره او نورې پارونکې خبرې پر امریکا افغانان شکمنوي.
په نورو خبرو کې یوه دا ده، چې ټرمپ له امریکا سره د پاکستان مرستې تر وړاندوینې د بره او خورا زیاتې ګڼلي.
هغه د پاکستان د همکاریو قدرداني کړې او ویلي، چې دغه هېواد امریکا ته غوره دوست ثابت شوی.
افغان سوله او معاملې
له دې سره داسې اندیښنې هم شته، چې پاکستان او امریکا د افغان سولې پر روانو هڅو له یو بل سره معامله کړې ده.
د ادعاوو له مخې پاکستان د دې په بدل کې، چې امریکا به ورسره خپلې اقتصادي او نورې همکارۍ بیرته زیاتوي؛ د وسله والو طالبانو استازي په قطر کې له امریکایي استازو سره خبرو ته حاضر کړي.
همدا شان اوس امریکا ته د عمران خان د سفر پر مهال هغه یو ځل بیا ژمنه کړې، چې د افغان سولې بهیر له هڅو سره به خپلې همکارۍ زیاتوي.
وړاندوینه دا ده، چې پاکستان او امریکا د افغان سولې په اړه هوکړې ته رسیدلي.
د دغې احتمالي هوکړې له مخې طالبان به د افغان سیاست او قدرت یوه برخه ګرځول کیږي، چې هم به په دې کار کې د امریکا ګټه وي او هم به د طالبانو له نسبي واکمنۍ سره پاکستان په افغانستان کې خپلې ګټې ترلاسه کوي.
څه باید وشي؟
د افغان سولې بهیر د مرموزو هڅو په اړه د افغان حکومت، سیاستوالو او عامو خلکو اندیښنې تر ډېره سره شریکې دي.
د امریکا او پاکستان پر نیتونو شکونه هم تر ډېره یو ډول ښکاري.
د هغو مسایلو او سرو کرښو په اړه توافق هم یو ډول دی، چې د سولې د هڅو په اړه یې افغان حکومت، سیاستوال او عام ولس لري.
په داسې حالت کې د ټرمپ پارونکې خبرې باید پر یوه لوی چتر د دغو ټولو ادرسونو د ټولیدو سبب شي.
افغانان نه باید احساساتي ګام واخلي او په څو خبرو له امریکا سره اړیکې ترینګلې کړي، مګر ضرور ده چې د خپلو لویو ګټو او موخو د ساتلو لپاره په یوه چتر سره ټول او په یوه قوت او وحدت له هر لوري سره پر خپلو تعاملاتو فکر و عمل وکړي!