ژباړه: نسیمه محمدي
هېڅ مهمه نه ده چې روغتیاپالان به د کوم هېواد وي یا به په کومه ژبه لیکل کوي، هغه څه چې د دوی ترمنځ مشترک او مشخص دي، په نړیواله کچه د خط بدرنګوالی دی. خو هغه څه چې د عامو خلکو اذهان یې بوخت کړي، دا دي چې ولې روغتیاپالان تر دې حده د خط له ښکلا بې برخې دي.
که څه هم په عمومي ډول روغتیاپالان د ټولنې تر ټولو هوښیار پوړ ګڼل کېږي، خو دا هوښیار خلک بیا تر ډېره د لاسي خط ښکلا نه لري. د خط دا بدرنګوالی ځینې وختونه دې حد ته رسېږي، چې که درمل پلورونکی دقت ونه کړي، کېدای شي د ناسمو درملو په ورکړه اړ شي.
په ۲۰۰۶م کې د امریکا متحده ایالاتو د روغتیاپالانو ملي اکاډمۍ ټکان ورکوونکی شمېر خپور او اعلان کړه، چې د روغتیاپالانو بد خط په کلني ډول ۷۰۰۰ وګړي د مرګ کومي ته وړي. همدارنګه د درملو د خطا نوم پېښې ۱،۵ میلیونه امریکايان زیانمنوي. زیاتره روغتیايي ادارو الکترونیکي نسخو ته مخه کړې او ځینو ایالتونو د درملو بیا ځلي کتل اجباري کړي دي.
لیدل کېږي روغتیاپالان د ناروغانو لیدلو په لومړیو ساعتونو کې ښکلی او ښه خط لري، خو همدا چې د لیدونکو شمېر ډېر او تکرارېږي، پر خط هم اغېز پرېږدي. سربېره پر دې، هغه متن چې دوی یې لیکي په سم ډول نه هېجا کېږي او شاید تر ډېره املايي غلطي هم ولري. د حېرانتیا وړ ده کله چې پخپله روغتیاپال هم د درملو په املا پوه نشي، بد خط لیکي.
نو که یوه نسخه په بشپړه توګه د لوستلو وړ نه وي، فارمسست د نسخې د بېرته ارجاع یا د نورو درملو د پلټون او د ناسمو درملو له حدس کولو پرته بله چاره نه لري. ځینې روغتیاپالان د درملو او د تېروتنو د مخنیوي لپاره، بېرته د درملو د کتلو سپارښتنه کوي.
سرچینه: انتخاب