ژباړه او زیاتونه: ملیحه ناصري
ښايي زموږ په شمول تاسو ته هم دا پوښتنه کله کله پیدا شي چې خلک ولې موږ ته ارزښت نه راکوي. خبره خپله تاسو کې ده. لږ یې درپه یاد کړئ، ښايي چا وخت ناوخت لیدو ته غوښتي یاست او تاسو هم ورغلي یئ. ښايي داسې پروژه یا کار کې مرسته درنه غوښتې وي چې تاسو پورې به یې هېڅ اړه نه درلوده؛ خو تاسو مرسته ورسره کړې. اوس پوه شوئ؟!
لومړی ځان ته او خپل وخت ارزښت ورکړئ چې خلکو ته ارزښت ومومئ.
وخت مو ارزښتناک نه ګڼئ:
تر هر څه ډېر وخت ارزښت لري. کله چې تاسو خپل وخت ته ارزښت ورنه کړئ او د هر چا په خوله/غوښتنه د همغوی د کارونو لپاره وخت ضایع کړئ، هغوی فکر کوي چې ځه دا سړی خپل وخت ته چندان اهمیت نه ورکوي. همدغه ته ده چې ځينې کسان ناوړه ګټه درځنې پورته کوي.
لومړیتوبونو ته مو اهمیت نه ورکوئ:
ورځني ژوند کې هر سړی لومړیتوبونه لري. چې لومړی باید کوم کار وکړي او دویم کوم کار خلاص کړي. که چېرې تاسو دا ډول تګلاره غوره نه کړئ. خلک هم ستاسو وخت ته ارزښت نه ورکوي. د لومړیتوبونو د سرته رسولو پر ځای به اخته وئ د هغوی کارونه به کوئ یا به دواړه درنه پاتې وي. مثلاً که تاسو کومې اړینې غونډې/ناستې ته بلل شوي وئ، هڅه وکړئ چې پر فکس وخت ور ورسېږئ. که ناوخته کړئ ښکاري چې وخت مو بې ارزښته ګڼلی. البته ځينې وخت ناڅاپي پېښې کېږي؛ خو هغه استثنا وي.
یوې اونۍ ته مو مهالوېش نه دی جوړ کړی:
ځينې کسان د اونۍ ټولې ورځو ته مهالوېش چمتو کوي. د همغه پر بنسټ کولی شي، خلکو ته ووايي چې پر دغه ورځ زه کار لرم؛ نو نه شم کولی دغه کار درته وکړم، یا دې ووینم. هېڅکله بې تګلارې مخته مه ځئ. دا اجازه/واک چاته مه ورکوئ چې ستاسو ورځو ته هغوی مهالوېش جوړ کړي.
پر دې ځان نه پوهوئ چې چا او کومو کسانو سره لیدل-کتل وکړئ:
موږ د دوهګوني چلند یا تعصب خبره نه کوو چې چا سره وګورئ او چا سره نه؛ خو خبره د ګټورو او نا ګټورو خلکو لیدل دي. هغه خلک چې لیدل کتل ورسره ستاسو وخت ضایع کوي، مه ورسره ګورئ؛ ځکه دا چاره په دنده او نور ژوند کې ستاسو د نه پرمختګ لامل کېږي.