ژباړه: عصمت الله صالح
په کار و بار اخته مېرمنې په کور کې تر ناستو مېرمنو ډېرې اندېښمنې وي، ځکه چې دندهلرونکې مېرمنې باید له زېږون وروسته بېرته خپلې دندې ته لاړې شي. مګر دا دوره د زېږون له مرحلې سره خورا توپیر لري. له زېږون وړاندې ممکن ووایي چې ماشوم به مې مور و پلار، دایي او یا وړکتون ته وسپارم، خو له زېږون وروسته زیاتره مېرمنې دا کار ښه نه ګڼي او نه پوهېږې چې نوی زیږېدلی ماشوم – چې مور ته ضرورت لري – څنګه کړي؟
له دندهلرونکې مېرمنې څخه د ماشوم جدايي خورا مهمه موضوع ده او تر ۷۵ سلنه زیاتې مېرمنې په کارځای کې دا ډول احساس کوي.
کار ته دویم ځلي ګرځېدل او د وجدان د عذاب احساس
ډېرې مېرمنې چې د وجدان عذاب، ګنا او… عجیب احساس وکړي، نو همېشه یې دا فکر په ذهن کې ګرځي چې کوچنۍ زوی مې یوازې پرېښی، په داسې حال کې چې پخپله به یې دا چانس برابر کړی وي، چې زوی یې له کورنۍ، پالونکې او یا دې په وړکتون کې وي.
ماشومان د داسې اړیکې پر مهال (وړکتون، مور و پلار، پالوونکې او…) له چاپېریال او نورو ماشومانو سره آشنا کېږي، چې ورسره یې ذهني او اروايي فعالیتونه هم زیاتېږي.
دا هغه لومړی دوران بلل کېدای شي چې مېرمنې خپلو ماشومانو ته اجازه ورکوي چې خپل استقلال او خپلواکي په ډېر کوچینوالي کې پیدا کړي، چې په راتلونکي کې له چاپېریال او شاوخوا سره زړورې اړیکې جوړې کړي او په یوه ډارن یا شرمناک ماشوم بدل نشي.
ماشوم ته د مور د احساس انتقال
که تاسو یوه بوخته مېرمن یاست او په کور یا وړکتون کې د ماشوم د پرېښودلو په سبب ګنا او یا د وجدان عذاب احساسوئ، نو پوه شئ چې ستاسو دغه احساس به په ډېره ښه طریقه ماشوم ته انتقال شي، او د ماشوم په کړو وړو به اغېز وکړي.
بیا نو دا احساس هېر کړئ او ماشومانو ته مو اجازه ورکړئ چې ستاسو له احساساتو پرته وده او پرمختګ وکړي.
له ماشوم څخه مې لېروالی نشم زغملای
ځینې میندې چې زېږون مرحله یې پوره شي او زیاتي باید کارځای ته لاړه شي، وايي: “له ماشوم څخه مې بېلېدل خورا سخت او ستونزمن دي.”او دغه احساس یې آن له دندې څخه تر استعفا پورې رسوي. مګر د دغه مور مشاور ورته وایي: “رښتیا هم چې دا بېلتون له میندو خوښۍ اخلي، خو باید چې په آرامۍ ترسره شي، مانا میندې باید څو میاشتې وړاندې ځان د دغه بېلتون لپاره تیار کړي. مثلاً پرلهپسې دې دېته ورته یو عادي تمرین ترسره کړي.
لکه، لږ تر لږه دې په ورځ کې څو ساعته خپل نوی زیږېدلی ماشوم خاوند یا خپلوانو ته وسپاري او هېر یې دې کړي. په داسې حال کې یې د ټلفون په وسیله حال پوښتلی شي، چې هغه کس – چې د ماشوم پالنه یې کوي – ډاډ ورکړي چې ماشوم یې نه ژاړي، آرام دی او یا په خوښۍ سره لوبې کوي.
په دویم تمرین کې دې بیا دغه جدایي لږ نوره هم اوږده کړي. مثلاً له سهاره تر مازدیګره دې ماشوم بل چا ته وسپاري او بشپړه ورځ دې ورسره نه ويني، چې د وخت په تېرېدلو وکولای شي چې یوه ورځ خپلې کاري ورځې ته بشپړ تیاری ولري. د خوراک، ناڅاپي ناآرامتیا، د خوب وخت او د نورو عادتونو پاملرنه یې هغه کس چې ماشوم یې تر څنګ دی. دا د دې لپاره چې تاسو په آرامۍ سره هغوی ترک کړای شئ.