ژباړه: صدیقه پوپلزۍ
لوی حکیم ابو علي سینا په خپل کتاب قانون کې د یوه ساده او ځانګړي شربت چمتو کولو څرنګوالی ښودلی، چې د ځیګر غوړ په درملنه کې خورا ګټور او تجربه لري. په دې مقاله کې به تاسو د غوړ ځیګر مخنیوي او درملنې لپاره له ۱۲ لارښوونو سره اشنا شئ.
د تسنیم خبري اژانس روغتیا ریپورټر په وینا، نن ورځ، د غوړ ځیګر ناروغي نژدې اکثریت خلکو باندې اغېزه کوي او په عصري درملو کې، د ځینې درملو وړاندیز کولو سربېره، چې ضمني اغېزې او عوارض لري، هېڅ ځانګړې درملنه نشته چې پایله یې د غوړ ځیګر له منځهوړلو لپاره ګټور تمام شي.
مګر د دودیز درملو لارښوونو سره سم، ډېرې ناروغۍ حتا ځینې داسې ناروغۍ چې هیڅ درملنه نه لري، د ساده درملنو پر اساس د تغذیې له اصلاح سره او د ځینو د پرهېزونو په مراعتولو سره یې اسانه درملنه کېږي.
جالبه دا چې د ورته غوړ ځیګر ناروغۍ په خپلو ډولونو کې حتا په هغه شدید او پرمختللو قضیو کې، چې ځینې وخت د ځیګر سیروز لامل کېږي، د دودیزو درملو له لارښوونو سره سم د درملنې ساده او غیر پیچلې پروسه لري او په ډېرې قضیو کې، که ځینې ساده اقدامات تعقیب شي او د ډاکټر لخوا له چمتو شوو شیانو څخه ډډه کول، له دې سره د ناروغانو د شاوخوا ۲ میاشتو په موده کې په اسانۍ درملنه کېدای شي.
مګر د غوړ ځیګر یو له اسانې درملنې څخه د شکینجبین شربت ورځنۍ مصرف دی. البته باید دا یادونه وشي چې د درملو دودیز درملنه یوه اړخیزه درملنه نشي کولی او یوازې د بوټو د درملو په کارولو سره نه کېږي، باید لازم پرهیزات ورسره وشي.
د مثال په توګه، د غوړ ځیګر درملنې لپاره، د شکینجبین شربت مصرفولو سربېره، تاسو باید د یخو اوبو مصرفولو څخه ډډه وکړئ او هره ګوله خواړه باید ۲۰ ځلې وژوول شي. د غوړ ځیګر د درملنې لپاره نور اړین اقدامات د دې مقالې په پای کې لیست شوي.
ابن سینا په خپل کتاب قانون کې د شکینجبین شربت چمتو کولو طریقه په لاندې ډول بیانوي:
د اړتیا وړ مواد
د طبیعي انګور سرکه یو واحد، عسل ۲ کاچوغې او اوبه.
چمتووالی یې سرکه، شات او اوبه یوځای کړئ او تودوخې ته فشار ورکړئ چې په ټیټه شغله کې تودوخې تر هغه چې د اوبو درېیمه برخه تبخیر شي. د جوش کولو پر مهال سرپوښ لرې کړئ او تاسو کولی شئ د جوش کولو پر مهال د غوره رنګ او خوند لپاره ورسره نعناع یوځای کړئ.
یو ځل چې شربت چمتو شي، دا په یو ښیښهیي لوښي کې په یخچال کې وساتئ او د دې شربت یو پر درېیمه برخه د هرې خدمت لپاره د ښیښې دوه نیمه برخه له نرمو جوش شوو اوبو سره ګډ کړئ.
د مصرف وخت: په غوره توګه په خالي معده یا خواړو څخه یو ساعت وروسته.
له دې ۱۲ ساده لارښوونو سره د ځیګر روغتیا او د غوړ ځیګر درملنه یقیني کړئ.
د یخو اوبو له مصرف څخه مخنیوی وکړئ. خصوصاً کله چې د بدن تودوخه له نورمال څخه لوړه وي، لکه د حمام پرېښودلو یا د سخت سپورتونو او فزیکي فعالیتونو وروسته.
له خوړو څخه مخکې او له خوړو څخه یو ساعت مخکې له اوبو څښلو څخه ډډه وکړئ.
خواړه په پشپر ډول ژول او له ګړندي خوراک څخه ډډه کول.
په بازار کې د مایع غوړي کارولو څخه مخنیوی وکړئ او د هغه پر ځای صحي غوړ، لکه د زیتون غوړي، د تیلو غوړ، کنجد غوړي او د لم له غوړو څخه ګټه واخلئ.
د کاربونیت او خورا سړو څښاکونو له مصرف څخه مخنیوی وکړئ.
د ایس کریم له ډېر مصرف څخه مخنیوی وکړئ، خصوصاً صنعتي ایس کریم.
د پروسس لرونکې توکو، لکه سوډیم بنزوایټ لرونکي پروسس شوي صنعتي خوړو له مصرف کولو څخه ډډه وکړئ.
د فست فود له خوړو څخه ډډه وکړئ.
د پنیر، پیتزا او لزج لرونکې خوراکه توکي، لکه ماکروني څخه مخنیوی وکړئ.
د خوړو په پیل او پای کې یو څه طبیعي مالګه (د ځمکنۍ ډبرې مالګه) وخورئ.
هره ورځ لږ تر لږه نیم ساعت تمرین وکړئ.
له ډېرو او ګډوډو خوراکي توکو له خوړلو څخه ډډه وکړئ.