ژباړه
د نړيوالو پوهانو يوې ډلې په يوې خپره کړې علمي مقاله کې ويلي، چې دوی په ځوانو سيارو لکه ځمکه او مريخ کې، د اوبو د پيدايش څرنګوالى روښانوي.
د نړيوالو متخصصينو يوې ډلې، د يوې څېړنې په لړ کې، ترلاسه کړې چې د فضايي تلسکوپ پواسطه (ماسېوا تشيال کې د سور رنګه وړانکو) ترلاسه شوي معلومات، چې د ٢٠٠٩م کې لېږل شوي وو او تر ٢٠١٣م پورې يې کار کاوه، سره ترکيب کړل. دا دستګاه د يوې HIFI دستګاه لرونکې وه، چې په فضا/ تشيال کې د ستورو په منځ کې د اوبو د ماليکولونو ريشه پيدا کوي.
د دغې څېړنې پايلې د Asronomy and Astrophysics مجله کې خپرې شوي دي.
څېړونکي دې پايلې ته ورسېدل چې ډېرى اوبه د يخ په څېر د وړو او نازکه ستورو ترمنځ په ورېځو کې جوړېږي.
کله چې ورېځې پاشل کېږي او د يو ستوري او لومړنۍ پاڼې په څېر د سيارې پرمخ لوېږي، اوبه تر ډېره د وړو تيږو په څېر ساتل کېږي، چې د سياراتو د بڼې او شکل جوړېدو په ماده بدلېږي.
په عمومي ډول، د سيارو ډېر سيسټمونه په کافي اندازه د څو زره اوقيانوسونو ډکولو لپاره اوبه لري.
د اوبو بړاڅ چې په واضحه د ليدلو وړ دى او د ستورو په ګاونډ کې په پراخه توګه رامنځته کېږي، د وړانګو لګېدلو سره له منځه ځي، خو ساړه بخارونه/ بړاڅ په سيسټم کې پاتې کېږي، د تيږو پر ذراتو متراکم او طبقه په طبقه وده کوي او لوى يخي اجسام رامنځته کوي.