
هر ځل چې د اوبو له بوتله یو غوړپ کوئ، بدن ته مو میکروبونه ننوځي او د ورځې په اوږدو کې دا شمېر ممکن تر میلیونونو پورې ورسېږي. دلته د ځینو ساینسپوهانو سپارښتنې درته لرو.
کارل بهینکي همېشه فکر کاوه چې د اوبو بیا کارېدونکی بوتل پاک دی، خو کله چې یې د بوتل دننه د کاغذي لاس پاکي سره وموښل، حیران شو.
د امریکا د انډیانا پوهنتون د خوراکي خوندیتوب متخصص بهینکي وایي، “تولیې سپینې وې تر هغه چې ما یې راوایستلې، پوه شوم چې هغه ښویوالی چې ما د بوتل په دننه کې احساس کړ، د موادو له امله نه، بلکې د باکتریا د راټولیدو له امله و.”
ده او همکارانو یې یوه څېړنه وکړه. دوی د پوهنتون په دهلېزونو کې د خلکو د اوبو بوتلونو پاکوالي کچه معلومه کړه. ده وویل، “یو څه چې له دې څېړنې معلوم شو، د هغو خلکو شمېر و چې نه یې غوښتل پایله وویني. دوی پوهېدل چې د نظافت عادتونه یې خراب دي، او دا داسې څه دی چې وروسته څېړنې هم معلومه کړه.”
د څېړنې پایله وښوده چې د دې خلکو اوبو بوتلونه له میکروبونو ډک وو. په ټوله نړۍ کې د اوبو بیا کارېدونکو بوتلونو بازار ارزښت په ۲۰۲۴ کال کې لس میلیاردو ډالرو ته رسېږي. په ایټالیا کې یوې څېړنې وښوده چې نیمايي روغتیاپالان ورته بوتلونه کاروي او د پوهنتون محصلینو په اړه یوې ښوونې څرګنده کړه چې د ۵۰ نیولې تر ۸۱ سلنې پورې محصلین د اوبو څښاک لپاره همدا بوتلونه کاروي.
که دا بوتلونه مو د بدن اوبو اړتیا پوره کوي، نو له بلې خوا روغتیا ته مو هم خطرونه لري. آیا باید دا بوتلونه مات کړو یا د دې خطرونو مدیریت لپاره بل لاره شته؟
د انګلستان د لیسټر پوهنتون د کلینیکي مایکروبیولوژي مرستیاله پروفیسره پریمروز فریسټون وايي، که څه هم د اوبو نلونه عموماً خوندي وي، خو د څو ورځو لپاره په بوتل کې اوبه پریښودل باکتریا ته وده ورکوي. هغه باکتریا چې کولی شي د انسان بدن کې انفکشن رامینځته کړي د شاوخوا ۳۷ درجې تودوخه کې وده کوي، خو د خونې په ۲۰ درجې تودوخه کې هم زیاتېږي.
فریسټون وايي، “هر څومره چې اوبه د خونې په تودوخه کې په بوتل کې پاتې وي، میکروبونه پکې ډېرېږي.” په سینګاپور کې یوه څېړنه ښيي چې د نل جوش شویو اوبو سره میکروبونه په چټکۍ سره بېرته زیاتېدای شي. د لویانو د اوبو بوتلونو کې د میکروبونو شمېر په ۲۴ ساعتونو کې له یوه تر دوو میلیونو پورې ورسېږي.
کله چې له اوبو یوه غوړپ کوو، نور میکروبونه هم له بوتله یا له ګلاسه ننوځي. اغلې فریسټون زیاتوي، “کله چې موږ د اوبو بوتل له ځایه کار، جیم یا بل ځای ته لېږدوو، د بوتل برسېرنه برخه په میکروبونو ککړېږي.”
د دې بوتلونو کاروونکي چې لاس سم نه وینځي، د میکروبونو په ککړتیا کې هم د خطر سره مخامخ دي. میکروبونه د انسان په خولو کې د ۵۰۰ نیولې تر ۶۰۰ پورې ډولونه لري، او هغه څه چې ستاسې لپاره د ناروغۍ لامل نه وي، ممکن د نورو لپاره هم همداسې وي.
فریسټون وايي، “ډیری میکروبونه مضر نه دي، خو هغه کسان چې د بدن دفاعي نظام یې کمزوری دی، ژر په انفکشن اخته کېدای شي.” د اوبو بوتلونو پاکول او د ککړتیا مدیریت د روغتیا لپاره اړین دي. فریسټون سپارښتنه کوي چې بوتلونه د تودو اوبو سره وینځل شي، ترڅو میکروبونه له منځه یوسي.
د اوبو بوتلونو سم او پرلپسې پاکول د روغتیا لپاره اړین دي. فریسټون خبرداری ورکوي چې د بوتل له بوی احساسولو مخکې باید هر ځل پاک شي یا لږ تر لږه په اونۍ کې څو ځله وینځل شي.