ژباړه: مریم محمدي
موږ او تاسو ډیر یا کم خو د شیریني د زیانونو په اړه پوهیږو، چې باید یې ډیر مصرف نه کړو. هر هغه ګتور خواړه چې له اندازې زیاد استفاده شي د ګټې په ځای تاوان لري، نو په کار ده، چې د خوږو خوړو په خوراک کې هم پاملرنه وکړئ.
یو شمیر کسان په دې باور دي چې کاکو، چاکلیت او داسې نور خواږه خواړه انسان چاغوي یا چاقوي، هغوی چې غواړي وزن یې ډیر شي، یعنې چاقي یې خوښیږي نو کوښښ کوي چې خواږه خواړه ډیر وخوري. مګر دوی په دې نه پوهیږي چې خواږه خواړه ډیرزیانونه هم لري.
ډیری خلک د ژنتیکي خواصو له مخې نه چاقیږي، دا ډول خلک بیا په دې اند دي، چې که موږ څومره خواږه وخورو، دا خواږه چې موږ نه چاغوي، نو موږ روغتیا ته مو هم تاوان نه لري. مګر دا ډول فکر ډیر اشتباه ده.
دا خلک باید پو شي، دا چې د خواږو خوړل د هغو د چاقیدو سبب نه کیږي، مګر خواږه یې په بدن کې په وازګو تبدیلیږي، چې روغتیا ته ډیر زیان لري.
خواږه شیان خوړل په غاښونو بده اغیز کوي. روغتیا پالان وايي د خوږو شیانو خوړل خوله کې داسې میکروب زیاتوي چې له امله یې غاښونو کې ناروغۍ رامنځته کوي او همدا ډول په ساه اخیستلو کې بوی هم رامنځته کوي.
څیړنو ښودلې ده، چې د خوږو خوړو په خوړلو سره د انسان دفاعي سیستم کمزوری کیږي، په همدې ډول بدن د موسمي ناروغیو دفاع نشي کولی چې بدن کمزوری شي، بیا د یو شمېر ناروغیو ښکار کیږي.
څیړنو مندلې، د خوږو شیانو خوړل په یو شمیر خلکو کې د چاقیدو تر څنګ، په جګر کې وازږې یا شحمیات پیدا کوي، د زړه د ناروغي سبب کیږي، د وینې غوړ پیدا کوي، د زړه رګونه بنده وي، د شکرې ناوغۍ لامل کیږي، د ویني فشار لوړوي، دې ته ورته بې شمیره ناروغۍ دي، چې د خوږو خوړو د ډیر خوراک نه انسان ته پیدا کیږي.