د حکومت مشروط اوربند؛ طالب ولې اوربند نه کوي؟

عصري، سپینه او فیشني داخلي ډیزاین دیاران له لوګو سره

ارشاد رغاند
ولسمشرغني تر اوږدو مشورو وروسته اعلان وکړ، چې حکومت یې له وسله والو طالبانو سره د عرفې له ورځې تر راتلونکي میلاد النبي(ص) پورې اوربند کوي او که طالبان حاضر شول دا موده به لا پسې وغځول شي .
د ولسمشر ویاند هارون چخانسوري بیا د اوربند د اعلان په تفصیلي جزیاتو کې په ډاګه کړه، چې دا اوربند یو اړخیز نه؛ بلکې دوه اړخیز دی .
د هغه په وینا که وسله والو طالبانو په رسمي ډول له خپله اړخه له افغان حکومت سره اوربند اعلان نه کړ، افغان ځواکونه به د تېرپه شان د هغوی خلاف عملیاتو ته دوام ورکړي .
په ورته وخت کې وسله والو طالبانو د عرفې ورځې ترپایه په رسمي ډول د اوربند اعلان نه دی کړی .رویټرز خبري اژانس د دوو طالب قوماندانانو له خولې چې نومونه یې نه دي یاد شوي ویلي، طالب مشر مولوي هبت الله اخوند د ولسمشر غني د اوربند وړاندیز رد کړي. دې طالب قوماندان زیاته کړې چې تیر اختر کې شوی اوربند د امریکايي ځواکونو په ګټه تمام شو، نو ځکه دوی چمتو نه دي چې بیا اوربند وکړي.
ځینو سرچینو د هلمند لپاره د دې ډلې د والي ملاعبدالمنان په حواله ویلي، چې دا ډله د لوی اختر په ورځو کې اوربند ته چمتو شوې ده .
د ملا منان په حواله زیاته شوې، چې د تېر اختر د اوربند په توپیر دا ځل د دوی جنګیالي له دولتي چارواکو او نورو خلکو سره د لیدنو کتنو حق نه لري؛ بلکې یوازې له خپلو کورنیو سره لیدلای شي .
د حکومت پرځای ګام
سره له دې، چې حکومت په تېرکوچني اختر کې د سولې پروړاندې د یوه ډېر تاریخي مثبت قدم په توګه د اوربند له اعلان سره سولې ته خپل جدي تعهد او حسن نیت څرګند کړ، خو د وسله والو طالبانو ځینو مدافعینو او پلویانو هغه حسن نیت ته د کمزورۍ په سترګه وکتل .
دوی ادعا لرله، چې حکومت د جګړې په میدان کې د ماتې له کبله اوربند منلی .
دا ځل د وسله والو طالبانو لخوا د دوه اړخیز اوربند د هوکړې له اعلان سره د اوربند مشروطول په دې ښه شول، چې د تېر په شان طالب پلوه تخریب کاران به د اوربند له اعلان څخه د کمزورۍ او شکست تعبیر ونه کړای شي .
همدا شان افغان ځواکونه به د اوربند د امر مراعتولو ترڅنګ د تیارسئ په حالت کې وي او که په کومه سیمه کې وسله وال د برید او بد امنۍ هڅه کوي، د عاجل ځواب صلاحیت او قومانده به یې ولري .
ماتې ځپلې خاموشي
د وسله والو طالبانو له لورې د اوربند د اعلان په اړه خاموشي څرګندوي، چې دغه ډله په اوربند کې خپله ماتې لیدلې او د لا نورې ماتې وېره ورسره ده .
دا ګومان په دې دلیل پیاوړی کیږي، چې د تېرکوچني اختر د اوربند پرمهال په ډېرو سیمو کې زرګونه وسله والو طالبانو د دې باوجود، چې قومندانانو یې ښارونو ته د ورتلو او له ملي سرتېرو او چارواکو سره د ناستې مخالف ول، دوی ښارونو ته راغلل او له یادو لوریو سره یې په ګډه اختر ونمانځه .
دغو جنګیالیو په مختلفو رسنیزو مرکو کې پر اوربند خوښي ښودله او د جګړې له دوامه یې خوابدي څرګندوله .
ویل کیږي، چې د اوربند له پای ته رسیدو سره یوه لویه برخه دغه جنګیالي بیرته د جګړې کرښو ته ستانه نه شول او په ښارونو کې له خپلو کورنیو او دوستانو سره د عادي او سوله ییز ژوند په هیله ایسار شول .
دویم ځلي اوربند ته د وسله والو طالبانو د مشرانو نه حاضریدل هم په ډېر ګومان د تېرې تجربې د بیا تکرار له وېرې سرچینه اخلي .
سربېره پردې د وسله والو طالبانو له لورې پر غزني او یو شمېر نورو سیمو خورا خوابدونکو پېښو هم ممکن د اوربند په اړه دا ډله وېرولې وې، چې کیدای شي له بد ولسي غبرګون سره مخ شي .
وروستیو پېښو د طالبانو او سولې په اړه ولسي لېوالتیا د پام وړ حده پورې ځپلې او د دوی په اړه یې عقده زیاته کړې .
د وسله والو طالبانو مشران ممکن په دې هم وډار شي، چې که دا ځل بیا د دوی جنګیالي په عامه سیمو کې را څرګند شي، د وروستیو بریدونو د قربانیانو کورنۍ به یې جنګیالي روغ پرې نه ږدي .
په هرحال؛ که وسله وال طالبان په هر دلیل د اوربند له تکراره ډډه کوي، تېروتي، په تاوان یې تماتمیږي او لا نور څرګندیږي چې دا ډله جنګ خوښې، په وژنو او ورانونو د تل لپاره مېنه او په تمامه مانا مردوده ده .
د وسله والو طالبانو رهبرۍ ته ښایي، چې د اوربند د اعلان په برخه کې ځنډ ونه کړي؛ ځکه دا ځنډ یې نور هم له ملت سره د تقابل او فاصلې اخیستو په مانا ده .
په دې دلیل، چې سوله د ملت غوښتنه ده، حکومت ورته لازم چمتووالی ښودلی او دا وسله وال طالبان دي، چې ځان ترې غړوی او د ملت غوښتنه نېمګړې پرېږدي !