خوندیتوب

لونګ په لنډيو کې!

  لونګ چې تور رنګ لري، دنورو ډېرو کمالونو ترڅنګ ښه بوی هم لري. لونګ د افغانستان په زیاتره پښتني سيمو کې يې پېغلې او ناوې ګانې، د ښکلا او سينګار په ډول کاروي. له لونګو څخه ځونډي/ امېلونه جوړوي چې د افغاني جامو چې په هېواد کې محفلونه بې دې جامو بيا په تېره د نکريزو شپه ناممکنه ده ټومبي، هغه ځونډي چې له لونګو جوړ شوي وي، لوګنين نومېږي. چې پېغلې ناويګانې يې … نور ولولئ
بریا او پرمختګ

د نیمې نړۍ نیمګړې زده‌کړې!

  په نړۍ کې نيمه برخه د ښځو ده! مګر هغه ښځه چې، د نيمې نړۍ مسووليت په غاړه لري بايد خپلواکه، باسواده او غښتلي اوسي. نو د ښځو لپاره زده‌کړه اړينه ده؛ ځکه ښځه په یو لاس زانګو په بل لاس جهان زنګوي. د پاچا خان په قول ( د ښځو انرژي د څلورو دېوالونو ترمنځ وسوځېده). موږ خپل نيم قوت پخپله له ځانه اخيستی او په ښځو دا ناقص قول عملي کوي چې” … نور ولولئ
ادبیات

په شعر کې ښځينه عواطف

هغه ساده بيان چي احساسات ورسره ګډ وي؛ شعر بلل کيږي. يا هم د ابن خلدون په وينا چې هغه وايي: “داسي کلمات چي موزون وي او قافيه ولري او په اراده لیکل شوي وي هغه شعر بلل کېږي”. شعر هغه وينا ده چي الفاظ يې ښکلي وي. او ويونکی يې په فکر، پوهه، ذوق، د زړه هيجان او د روح اغېزه سره ګډ کړي. شعر د زړونو درد دی، هغه خبرې چې درد ولري … نور ولولئ
افغانستان

د اسد ۷مه، د ملي بیرغ ورځ؛ رنګونه یې څه مانا لري؟

د زمري اوومه د ملي بیرغ ورځ په ټول هېواد کې نمانځل کيږي. په دې ورځ خلک درې رنګه ملي بيرغ سره خپله هېوادنۍ مينه څرګندوي. د افغانستان په اساسي قانون کې ويل شوي دي. نولسمه (۱۹) ماده، لمړۍ فقره: د افغانستان (بیرغ) له: درېیو تور، سور او زرغون رنګه ټوټو څخه جوړ دی. درې واړه ټوټې په مساوي ډول له کیڼ نه ښي لور ته په عمودي ډول سره پرتې وي. ملي بيرغ د … نور ولولئ
ټولنیز ژوند

ښځه په یو لاس زانګو او په بل لاس جهان زنګوي

  ښځه هغه نازکه، لطيفه او پياوړې طبقه ده چې په خپله غېږه کې يې لوړ اشخاص روزلي دي. په يو لاس زانګو په بل لاس جهان زنګوي. ښځې ډېر مهربان زړه لړي، ښځې خدای ج نازکې خلق کړي دي، د نارينوو په اندازه غښتلې نه دي او نه د هغوی په ډول فزيکي کارونه ترسره کولی شي. موږ دا هم ويلی شو که ښځې له ګل نازکې مګر له تېږې کلکې دي. ليدلي مو … نور ولولئ
ټولنیز ژوند

ښځې د چاپېريال په ساتنه کې څه رول لري؟

  چاپېريال ساتنه زموږ شا او خوا د هغو ټولو ژوندېو او غیر ژوندېو موجوداتو په اړه بحث کوي چې د انسانانو او نورو ژوندیو موجوداتو په ژوند په مستقیم یا نامستقیم ډول اغېزه لري. له بده‌مرغه د څو لسیزو جګړې، د مسلکي کدرونو نشتوالي او د عامه پوهاوي کمښت زموږ د چاپېریال د خرابېدو سبب شوي. اوبه، هوا او خاوره د چاپېریال درې مهمې ستنې ګڼل کېږی، چې د دغو  هر یوه ککړتیا د … نور ولولئ
په زړه پورې

د اختر په زړه پورې دودونه؛ څو یې دلته ولولئ

  اختر د هغې ورځې نمانځلو ته وايي، چې د نړۍ ټول مسلمانان يې د کال په اوږدو کې د درې ورځو په ترڅ کې نمانځي. زموږ په افغاني ټولنه کې هم په خورا جوش او له ګڼو دودونو سره لمانځل کېږي. افغانستان کې د اختر د نمانځلو دود په هره سيمه کې تو پير کوي، عموما په کليوالي سیمو کې خلک د اختر په سهار کليوال په ګډه مسجد يا حجرې ته چای وړي، … نور ولولئ
کلتور او هنر

بدل کې د نجونو ورکول؛ کومې ستونزې لري؟

  زموږ افغان ټولنه کې بيا تر ډېره په پښتنه ټولنه کې دودونه شتون لري چې ښې پايلې نه لري. ځينې دودونه ګټور او په زړه پورې هم وي خو دا ډول ځانګړتياوې په ټولنه کې بدې تماميږي. زموږ په هېواد کې دډېرو نورو ناوړه دودونو تر څنګ په بدل کې د نجونو د ورکړې دود دی چې ډېر وخت د نجونو د ژوند يې تياره کړی او د نجونو د ژوند د خنډ سبب … نور ولولئ
د ماشوم نړۍ

د افغان ماشومانو اختر نمانځل

  په افغانستان کې د ډېرو دودونو تر څنګ يو هم اختريز دودونه دي؛ دا رواجونه د اختر په درې ورځو کې تر سره کېږي. افغاني ټولنه کې اختر په ډول ډول رواجونو نمانځل کيږي. د هر ولايت هره سيمه بېل بېل دودونه لري؛ د اختر په رارسېدلو د ځوانانو تر څنګ ماشومان ډېر خوښ وي, په خورا جوش سره يې نمانځي. ماشومان سهار د اختر د مبارکۍ څخه وروسته د خپلوانو ګاونډيانو په کورونو … نور ولولئ
پوهنه

مهر څه دی، د چا لخوا مېرمنې ته ورکول کېږي او په اسلام کې د مهر په اړه څه حکم دی؟

  ځينې دودونه په ټولنه کې په خپله بد نه وي او په ډېرو برخوکې په زړه پورې او ګټور هم وي، خو دا ډول ځانګړتياوې په ټولنه کې ښې پايلې نه لري. دود دستور هم ښې او هم بدې پايلې لرلاى شي، تر هغه ځايه چې په افغاني ټولنې پورې اړه لري، تر ټولو ډېره بده برخه يې د نارينه د بې زياته واکمنۍ دود دى، چې دا دود له تاوتریخوالي سره مل وي … نور ولولئ