روانې سلامتي

پسرلنۍ ستړيا څه ده او څنګه ترې مخنيوى وکړو؟

ژباړه لمر لګېږي، ونو غوټۍ کړي، په داسې حال کې چې نور خلک له طبيعت خوند اخلي، تاسې له بل هر وخت  ډېر ستړي او خوبولي يٸ. ولې؟ پسرلنۍ ستړيا چې ورته پسرلنی خوب هم وايي، په اصل کې يو ريښتينى اختلال دى، چې پرې اخته کس د ستړيا، ټنبلۍ، نارامۍ او خفګان احساس کوي. البته دا مسٸله څه پېچلې ښکاري خو د موسم بدلون کولاى شي پر بدني رېتم ناوړه اغېز پريباسي، چې ورته … نور ولولئ
خواړه

جنین ته د قهوې زيانونه؛ د کم وزن او په راتلونکې کې د شکر ناروغۍ ګواښ زیاتوي

ژباړه څېړونکي دې پايلې ته رسېدلي هغه ډله اومېندواره مېرمنې چې قهوه څښي، د ماشوم وزن او قد يې د هغوی په پرتله چې په دغه موده کې دا ډول څښاکونه نه څښي، کم وي. يونيس کندي شرافر ويلي، چې څېړنه د ماشومانو او انساني روغتيا او ودې انستيتيوت له خوا ترسره شوېده. څرنګه چې کاترين ګرانتز د طبي علومو ډاکټر او د څېړنې ليکوال توضيح ورکړې، څېړنو ښودلې، چې حامله کافيين لروونکي څښاکونه، راکم … نور ولولئ
ژوند بڼه

بډايه وګړي دغه هېوادونه ډېر خوښوي

ژباړه د بارنزانترنشنال کمپنۍ په خپل کلني راپور کې، د نړۍ د بډايه کسانو د خوښې وړ ښارونه پېژندلي دي. د ډېلې مېل د راپور پر بنسټ، د BARNES Internatioal کمپنۍ د ٢٠٢٠م په وروستيو کې، راپور ورکړ چې زوريخ، کپنهاګ او توکيو د نړۍ د بډايه کسانو د پام وړ ښارونو باندې بدل شوي دي. کارپوهانو دا شاخصونه د زده‌کړو د ښه چاپېريال، مالياتو، د اوسېدلو چاپېريال او امنيت، سوداګريزې ودې، فرهنګي تجربو او … نور ولولئ
ژوند بڼه

ژر قضاوت مه کوٸ

ژباړه وروسته له دې چې ماشوم مې وزېږېد، ٤٠ ورځې د مور په کور کې پاتې شوم. په څلوېښتمه ورځ مې خاوند زنګ وواهه او ويې ويل: غواړم درپسې درشم، ځکه چې له تا پرته کور هېڅ ارزښت نه لري. ومې غوښتل ناز وکړم، څلورو مجردو خويندو مې هم وهڅولم نو ومې ويل: نه، نه درځم دوه اونۍ نور هم د مور کور کې پاتې کېږم. البته دا مې د خويندو خبره وه، ما يې … نور ولولئ
ټولنیز ژوند

څېړونکو خوشبيني د اوږد عمر لپاره مهم او اړين شرط ګڼلى دى

ژباړه يو خوشبينانه اند لرل کولاى شي ژوند د پام وړ اوږد کړي. دا هغه پايله ده چې د بوستون پوهنتون طبي انستيتيوت ورته رسېدلىى دى. هغوى وايي چې مثبت اندي هغو څېزونو په اړه چې شاوخوا مو پېښېږي، د “اوږد استثنايي عمر” تر ٨٥ کلنۍ پورې رسېدو ته يو له مهمو شرايطو دى. د Express په حواله، ٦٩.٧ زره ښځينه او ١.٤ زره نارينه‌‌وو په دغه څېړنه ګډون وکړ. څېړونکو يوه ډله نږدې شل … نور ولولئ
افغانستان

د نوي کال جشن/ مېله په کومو هېوادونو کې او څه ډول نمانځل کېږي!؟

ژباړه نوروز د لرغونو جشنونو څخه دى، چې د طبيعت د راويښېدو سره سم، نمانځل کېږي او د پسرلي راتګ رسما اعلانوي. دا جشن د مرکزي اسيا، سوېلي اسيا، بالکان او حتا د افريقا په ختيځ کې هم نمانمل کېږي. د نوروز او نمانځلو مخينه يې د هخامنشيانو او مادونو له دورې مخکې وخته ته ګرځي، او کله چې اريايان دغه سيمې ته راغلل، نوي باورونه او عقيدې يې له ځانه سره راوړې وې، د … نور ولولئ
رسنۍ

مېشل اوباما؛ کورونا وبا او د جورج فلوید مړینې متاثره کړې

ژباړه د امريکا پخوانۍ لومړۍ مېرمن، مېشل اوباما وايي چې د ټولنيزو عمومي کارونو څخه د لاس اخېستلو په فکر کې ده. د امريکا د پخواني ولسمشر، باراک اوباما مېرمن د “People” مجلې سره په مرکه کې وويل، چې د کووېډ-١٩ ناروغۍ له امله د کوربندۍ په دوران کې یې، اوبدلو ته مخ کړې. مېشل اوباما چې د ٢٠٠٩م او د ٢٠١٧م کلونو ترمنځ په سپينه مانۍ کې ژوند کاوه، په دغه مرکه کې د … نور ولولئ
روانې سلامتي

مېګرن/ نيم سري ناروغي؛ نښې، لاملونه او درملنه!

ژباړه نيم سرى يوه ارثي ناروغي ګڼل کېږي، چې د ژوند په هر پړاو کې پرې د اخته کېدلو احتمال شته. له همدې امله کورنۍ مخينه په مېګرن د اخته کېدلو اصلي او مهم لامل ګڼل کېږي مېګرن/ نيم سرى څه دى؟ مېګرن يوه عصبي ناروغي ده، چې د شديدو سردرديو سره مله وي. مېګرني سردردۍ د نورو سردرديو سره زيات توپير لري. دا ناروغي کولاى شي د بېلابېلو نښو سره لکه زړه بد والى، … نور ولولئ
ټیکنالوژي

د مغز د زړښت اصلي لامل کشف شو

ژباړه د څېړونکو يوې ډلې د څېړنې په ترڅ کې د مخکې له وخته د مغزو د زړښت لامل د ميلين د غلاف/پوښ په له منځه وړلو پورې مربوط وګاڼه. ميلين پروتيني پوښ دى، چې عصبي رشتې يې پوښلي دي. د دغې څېړنې ليکوالانو د ميلين د توليد مسوول جن پېژندلى، چې د هغوى په اند په راتلونکې کې د مغزو د ځوانولو لپاره د درملو د جوړولو شونتيا برابروي. د دغې څېړنې پايلې په … نور ولولئ
افغانستان

د امریکا د بهرنیو چارو وازرات؛ اووه افغانو مېرمنو ته د زړورتیا جایزه ورکوي

تمه ده د امريکا د بهرنيو چارو وزارت د زړورو مېرمنو افتخاري جايزه، اووه افغانو ښځو ته ورکوي، چې په ٢٠٢٠م کې يې خلکو ته د خدمت په جريان خپل ژوند له لاسه ورکړى دى. د امريکا د بهرنيو چارو وزارت د ٢٠٢١م کال لپاره د زړورو ښځو نړيوالې جايزې اعلان کړې. څوارلس مېرمنې چې له بلاروس، ميانمار، کامرون، چين، ايران، نيپال، سوماليا، اسپانيا، سريلانکا، ترکيه او وحزويلا څخه دي، دغه جايزې به تر لاسه … نور ولولئ