په زړه پورې

کرونا ویروس ته له څلورو مختلفو لارو ماتې ورکول کیدای شي

ژباړه: سیف الدین زهیر لومړۍ لار د ویروس ضد پیاوړي واکسین ته وده ورکول دي. واکسین به د بدن دفاعي نظام د ویروس پر ضد جګړې کولو ته اړ باسي او انټی باډی یا پردي شي پر ضد ماده به جوړه کړي. دغه ماده کولای شي ټول عمر د وینې ګرځنده سیسټم کې پاتې شي. خو په عادي شرایطو کې واکسین ته وده ورکول ډیر کلونه نیسي. ځکه چې څیړونکي باید ویروس په تفصیلي او … نور ولولئ
خوندیتوب

د روغتیا نړیوال سازمان د کرونا ویروس له امله بېړنی حالت اعلان کړ!

ژباړه او راټولونه: نسیمه محمدي د کرونا نوی او وژونکی ویروس څو اونۍ وړاندې له چین هېواده خپور شو، د اخته کسانو شمېر ۹۸۰۰ او د مړو شمېر ۲۱۳ تنو ته رسېدلی او لا هم دا شمېر د زیاتېدو په حال کې دی او حتا د روغتیا نړيوال سازمان هم بېړنی حالت اعلان کړ. د رویترز خبري آژانس په حواله د دې ویروس د خپرېدلو سرعت او قدرت دومره اوچت دی، چې لږ تر لږه … نور ولولئ
په زړه پورې

کرونا څه ډول ویروس دی؟ د سرایت، نښو او درملنې په اړه یې دلته ولولئ

ژباړه: نسیمه محمدي کرونا د یو ډول ویروس نوم دی، چې په چین کې خپور شوی او لا د پراختیا په حال کې دی. د شفا آنلاین د راپورونو په اساس، کرونا د ویروسونو یو ډول دی، چې د پوزې، سینوز او یا هم د ستوني پورتنۍ برخه کې د انتان سبب ګرځي. کرونا نوم د دې ویروس د جوړښت څخه اخېستل شوی، مېکروسکوپي انځورونو کې د سپوږمۍ حلقې ته ورته بڼه لري. دا ناروغي … نور ولولئ
په زړه پورې

ککړ چاپیریال هر کال ۱.۷ ميليونه ماشومان وژني

ژباړه:فضل الدين احسان د روغتيا د نړيوال سازمان (WHO) په یو راپور کې ښودلې ده چې هر کال د چاپيريال ککړتیا د ۱.۷ ميلونو هغو ماشومانو ژوند اخلي چې عمرونه يې د پنځو کلونو څخه کم وي. ددې په سببونو کې ناپاکې اوبه ، د نظافت او پاکوالی نشتوالی، نظافت نه مراعتول او په کور کې او د کور د باندې ککړتياوې او همدارنګه د ټپي کيدنې شاملیږي. د پنځه يا د پنځه کلنۍ څخه … نور ولولئ
افغانستان

افغان ماشومان د لیوانو منځ کې

فیسبوک ګورم، د کابل په جنګلک کې په تیشه د وژل شویو ګلالیو ماشومانو له عکسونو چې هر څومره تیریږم بیا هم مخې ته راځي. د درویش دراني دا شعر رایادوي چې: له مرګه پس هغه ماشوم راځي په خوب کې موږ ته وايي چې ښه شوه، له لېوانو سره لوی نه شومه درویش صاحب او دده لوړ هنر ته په ټول درناوي د لېوه تشبیه یې راته ناسمه ښکاري. ځکه لېوان پر خپلو ماشومانو … نور ولولئ
خوندیتوب

د ایران په توغندي ویشتل شوې الوتکه کې بې پوښتنې افغانان

د جمعې په ورځ نوره هم دا جوته شوه چې د تهران نړېوال هوايي ډګر ته نژدې لویدلې اوکراینۍ الوتکه، د ایران په توغندي لګېدلې ده. دا ویډیو چې د تهران د وګړو له خوا اخیستل شوې، نیویارک ټایمز ورځپاڼې خپره کړې چې په وینا یې د الوتکې سره د شپې په تیاره اسمان کې د توغندي لګېدل په کې ښکاري امریکا، کاناډا، استرالیا، بریتانیا، هالینډ او نورو هیوادونو ټولو د خپلو معلوماتو پر بنسټ … نور ولولئ
خوندیتوب

که غواړئ چې په سړه هوا کې مو موټر یخ ونه وهي؛ نو دا ټکي عملي کړئ

ژباړه: نسیمه محمدي د ژمي له پیلېدو سره سم په ټولو برخو کې د یخ وهلو او د وسایلو د جام کېدو ګواښ وي، چې باید ځینې ټکي په پام کې ونیول شي. موټرونه هم د دې امر څخه مستثنا نه دي او د ساتلو لپاره یې باید ځینو ټکو ته پام وشي، چې د احتمالي خطرونو مخنیوی وشي. له همدې امله په ژمي کې د موټرونو د بېلابېلو برخو، خصوصاً د انجن د یخ … نور ولولئ
په زړه پورې

په ناروي کې تېر کال هیڅ ماشوم ترافیکي پېښه کې نه دی وژل شوی

د لومړي ځل لپاره په ټول ناروي کې په 2019 م کال کې په هیڅ ترافیکي پېښه کې ماشومان یې داسې څوک چې عمر یې له 16 کلنۍ کم وي نه دي وژل شوي. د ناروي رسمي شمیرې ښيي چې ددې هیواد په پلازمینه اوسلو کې په 2019 م کال کې یوازې یو کس په ترافیکي پېښه کې وژل شوی دی. البته په دې هیواد کې په مجموعي توګه په 2019 م کال کې 110 … نور ولولئ
خوندیتوب

ايډز يا HIV وپيژنئ،او څرنګه يې ناروغي بدن ته ليږدول کيږي.

ژباړه: شپنه سلګۍ ايډز يوه وژونکې ناروغي ده او په ټوله نړۍ کې د بشريت په نفوس ډيره لويه او ناوړه اغيزه لري. او د نړۍ هيڅ هيواد ترې خوندي او ژوغورلى نه دى ډيره مهمه موضوع داده چې دغه ناروغي بايد پراختيا ونه مومي دHIV ويروس د انسان د معافيتي سيستم ويجاړونکى ويروس دى چې خطرناک ډول يې HIV -1په نوم ياديږي دې ورته يو بل ويروس يې دHIV -2 په نوم ياديږي چې … نور ولولئ
ټولنیز ژوند

څنګه کولی شو د کاربن غازونو د خپریدو په کموالي کې خپله ونډه واخلو؟

ژباړه: سیف الدین زهیر  کمه غوښه خوړل د زرغون ګازونو د خپریدو کچه را کموي. د غوښې تولید د میتان غاز یوه ستره سرچینه ده، نوموړی غاز د نړۍ والې تودوخې یو زورور غاز بلل کیږي. هغه غازونه چې له څارونو خپریږي د نړۍ په کچه کابو ۱۵ سلنه غاز جوړوي. که غواړی د کاربن غازونو د خپریدو په کموالي کې ونډه واخلئ نو ډیره سبزي، میوه، غله او لوبیا په څیر شیان وخورئ. هرکله … نور ولولئ