ټیکنالوژي

ټیکنالوژۍ په کمو کلونو کې زموږ ژوند څومره بدل کړی؟

لیکوال : فیض الله فیض ټکنالوژۍ د انسانانو په ژوند کې، ډېر سهولتونه رامنځ ته کړي او نړۍ ورځ تربلې ګام پر ګام د پرمختګ پر لور روانه. ده، چې دغه لړۍ همداسې دوام مومي؛ د ټکنالوژۍ پوهان او عالمان په خپل منځ کې په رقابت دي چې یو له بله مخکې شي او د انسانانو ژوند ته نوي اسانتیاوې او سوهلتون راوړي؛ نو همدا د سالم رقابت ثمره ده چې د انسانانو ژوند یې … نور ولولئ
ټیکنالوژي

سایبري امنیت

لیکنه: عدنان نجیبي سایبري امنیت (Cyber Security) له لویو انټرنیټي ګواښونو او سایبري بریدونو څخه د مالوماتو، کمپیوټري شبکو او پر لیکه سپک‌غالو ساتل دي. سایبري ترهګري (Cyber terrorism)، سایبري جګړې (Cyber warfare) او سایبري جاسوسي (Cyber espionage) د دې سایبري بریدونو ښې بېلګې دي. انټرنېټي ګواښوونکي پټ اهداف لري، سیاسي نظامي او کله کله هم د یو ملت بنسټیزې سرمایې هدف ګرځوي چې دا یې تر ټولو بدې بڼې دي. نو ځکه خو انټرنېټي … نور ولولئ
په زړه پورې

انټرنیټ او نوې نړۍ؛ ګټي او زیانونه

ژباړه: نوراحمد فضلي موږ ټول په ورځني ژوند کښي د انټرنیټ له ګټو خبر یوو. خو له بلي خوا څخه دې انټرنیټ مو په شخصي او کورني ژوند، فرهنګ، اړیکو او ټولنیزو تعاملاتو کښي یو لړ منفي تاثیرات هم راوستلي دي. مثلاً: اړیکي: انټرنیټ مو د دوستانو او حتا په کاري چاپېریال کښي د همکارانو سره د تعامل او اړیکو ډول بدل کړی دی. د بېلګي په ډول: مخکي به مو د خپلو احساساتو د … نور ولولئ
ټیکنالوژي

د حافظې د پیاوړي کولو ځانګړی فونټ (سېنس فورګیټکا) جوړ شو!

ژباړه: پلوشه فضلي په اسټرالیا کښي ساینسپوهانو تر ګډ کار کولو وروسته یو ځانګړی فونټ جوړ کړی، چي په دې فونټ کښي خط ویل تر ډېره په ذهن کښي پاتېږي. په دې فونټ کښي هره لیکنه ویل ډېر وخت او دقت ته اړتیا ده چي بیا تر ډېره وخته په دماغ کښي پاتېږي. او دا فونټ د استرالیا په آر ایم آی ټي پوهنتون کښي وړیا وېشل کېږي. ددې فونټ جوړوونکي وايي چي پر یاد … نور ولولئ
ټولنیز ژوند

هغه ناروغۍ چې غیرې منظم خوب لرونکي خلک به ورسره لس کاله وروسته مخ شي

روغتیا پوهان وایي، د ښه او غوره صحت لپاره په وخت ویده کېدل او وختي پاڅېدل اړین دي. په خلکو کې دا خبره عامه ده چې په خپل وخت ویده کېدل او په خپل وخت پاڅېدل د روغتیا لپاره ګټور دي خو اوس دا خبره ساینس هم ثابته کړه. دغه تازه څېړنه په جنوبي کارولینا کې شوې چې په کې ثابته شوې منظم خوب د روغتیا لپاره څومره اړین دی؟ دغه څېړنه یوې مشهورې ساینسي … نور ولولئ
ټولنیز ژوند

ویټامین ډي د هډوکو د پياوړي کولو ضامن نه دي!

ژباړه: پلوشه فضلي یوې نوي څېړني ښودلې چي ویټامین ډي د هډوکو د کلکولو یا پياوړي کولو له پاره نه دي. مخکي پوهانو فکر کاوه چي ویټامین ډی د کلسیم د جذب له پاره تر ټولو ښه لاره ده نو ځکه یې د کلسیم د ګولیو سره د ویټامین ډی هغوی هم ورکولې او د ویني د لوړ فشار له پاره یې هم ګټور باله. مګر د لېنیسټ ویبپاڼي په حواله اوسني سائنسپوهانو پورته ټولي … نور ولولئ
ټولنیز ژوند

د «فیسبوک» سریال کیسه؛ دا سریال په افغانستان کې جوړ شوی

فیسبوک ټولنیزه شبکه، د افغانانو له ژوند سره دومره تړل شوې چې ان د تیاتر لوبغاړو یو تفریحي ـ ټولنیز سریال پرې جوړ کړی. په دې لیکنه کې دا سریال او مهمې ځانګړنې یې درپېژنو: د سریال پېژندنه: لیکوال: علي یعقوبي جوړونکی: وکیل احمد صافی قسطونه یا برخې: ۳۰ خپرونکی او مالي تمویل: عصر راډیو تلویزون ځای: هرات ولایت د سریال کیسه «فیسبوک» سریال د یوه افغان ځوان د انلاین مینې کیسه کوي. دغه ځوان … نور ولولئ
په زړه پورې

هغه هیوادونه چې د سیلفي اخیستو له امله په کې ډیر خلک وژل شوي

د سیلفي اخیستو په اړه به مو اوریدلې وي، چې رواني ستونزې پیدا کوي او دا ستونزې وروسته د ځان وژنوسبب کیږي. دلته به د هغو هېوادونو معلومات درکړو، چې د سیلفي له کبله د ځان وژنو ترڅنګ پکې د نورو مرګونو پېښو د ګراف کچه لوړه ده: د څېړنې جزیات د اسپوتینک اژانس د یوه تازه راپور له مخې، د کورنیو په اړه د المان یوې مشهورې تحقیقاتي مجلې د خپل هغه راپور پایلې … نور ولولئ
ټیکنالوژي

تر ټولو عام سایبري (کمپیوټري) جرمونه او جزاګانې یې

ژباړه او راټولونه: عدنان نجیبي مونږ او تاسې د سایبري یا کمپیوټري جرمونو په اړه ډېر ځلې اورېدلي دي او دا مشکل په چتکتیا سره پر مخ تلونکی دی. ایف بي اې دغه جرمونه په ډېرو مهمو لویو برخو وېشلي دي چې مهم یې عبارت دي له: • د هویت غل (Identity Theft) • پر لیکه لوټماران (Online Predators) • مالویر یو ډول تخریبوونکی سپک‌غالی دی (Malware) • انټرنېتي دوکه (Internet fraud) • د معنوي … نور ولولئ
ټیکنالوژي

پر ایفون Xs څومره لګښت راغلی، په څو یې پلوري؟

ګرځنده ټلیفونونو متخصصینو د ایپل کمپنۍ نوي تولید کړي Xs ایفونونه په مالي لحاظ څېړلي او پر دغه لګښت راغلی لګښت یې اعلان کړی. د اسپوتنیک وېب پاڼې د راپور له مخې، د دغه ټلیفون پر یوه سیټ ټول ۳۹۵ ډالره لګښت راځي. د دغه نوي ماډل ایفون د لګښت اندازه له ایفون x څخه ۴۸ ډالره زیاته ښودل شوې. ویل شوي، چې د ایفون نوی ماډل ټلیفون بازار ته په ۱۱۰۰ ډالرو وړاندې کیږي. … نور ولولئ