ادبیات

د پښتو ورځې په مناسبت

لیکنه: عبدالمجید پردېس تش په شعارونو او فېسبوکي جملو باندې پښتو او پښتانه نه آبادېږي. ځینې پښتانه خو همدغې ته نېغ ناست وي چې د پښتو او نورو مناسبتي ورځو لپاره لیکل او ځانښودنه وکړي، چې لایکونه او کمېنټونه واخلي، داسې خلک د رښتیني عمل په ډګر کې بیا د پښتو او پښتون سیوری په ټوپک ولي. په یوازې تعبیرونو، تعریفونو، ستاینو، رنګارنګ جملو او کلمو باندې پښتو نه پښتو کېږي. پښتو کلتور دی، پښتو … نور ولولئ
ادبیات

صالح: د پښتو درناوی او زده کړه درته د ټول افغانستان لید وړاندې کوي

د افغانستان د ولسمشر لومړي مرستیال امرالله صالح په یوه ټویټر پیغام کې د پښتو د ورځې په پلمه پيغام خپور کړی دی. پرون د جوزا نهمه چې د میلادي کال د می میاشتې له ۲۹مې سره برابره وه، د پښتو د ورځې په نوم نمانځل کیږي. ددې ورځې په پار ګڼو پښتنو او غیرې پښتنو مشرانو، ځوانانو او چارواکو د مبارکۍ پيغامونه خپاره کړي دي. د افغان ولسمشر محمد اشرف غني لومړي مرستیال چې … نور ولولئ
بریا او پرمختګ

د ناسا او اپل کمپنۍ پخواني انجنير په جالب ډول د مرغانو خوراکه له نورو حيواناتو ژغوري.

خبريال: مدثر دعوت د امريکا د فضايي ادارې او اپل کمپنۍ پخواني انجنير د مرغانو خوراکه له نورو حيواناتو څخه په يوې نوې طريقه ژغورلې. مارک روبر په خپل کور کي مرغان ساتي خو چي کله به اطاق ته تر ننوتلو وروسته بيرته راووتی نو د مرغانو خوراکه او دانه به يې نولي ياهم موش خرما ترې خوړلې وه. مارک ددې حالت څخه ځوريدی او ډير وخت به يې پر دې فکر کوی چي څنګه … نور ولولئ
ځوانان او زده کړې

د نړۍ هوښیار ځناور او حیوانات

ژباړه: عایشه حیدري  د ځینو حیواناتو د ځیرکۍ او هوښیارتیا کچه دومره ډېره ده چې فکر یې نشو کولای. د حیواناتو د هوښ او ځیرکتیا کچې مالومول اسانه کار نه دی. او موږ نشو کولای د نړۍ د ټولو څارويو د هوښ کچه په ډاګه کړو، خو ځینې حیوانات، لکه پیلان، بیزوګانې، پیشوګانې، کارغه، موږکان، ډولفینونه، غواګانې، طوطیان او نهنګان د نړۍ هوښیارو او ځیرکو حیواناتو یوه ښه بېلګه ده ده. په دې لیکنه کې … نور ولولئ
بریا او پرمختګ

غوره ویناوې

‌ژباړه: صدیقه پوپلزۍ ۱ـ د خدای ج په نزد هغه کار تر ټولو ډېر غوره دی چې لږ وي خو تل وي. (حضرت محمد ص). ۲ـ پښتون یو ژوندۍ قوم دی، د قومیت او قربانۍ ماره په کې شته، خو راویښول غواړي. (باچا خان). ۳ـ له مینې وېره له ژونده وېره ده، هغوی چې له مینې تښتي مړه دي. (براتراند راسل). ۴ـ د هغې مرغۍ په څېر اوسه چې یوه لحظه پر یوې کمزورې او … نور ولولئ
بریا او پرمختګ

څېړونکو ۴ سلنه انسان‌ډوله پېوندي موږک تولید کړ

ژباړه: نسیمه محمدي څېړونکو د غړو د مهمو ژنېتیکي اصلاح په پرمختګ سره، د انساني او حیواني ګډو حجرو څخه د موږک د جنین په تولید بریالي شوي دي. دا پیوندي جنین (کېمرا)، چې د انسان او حيوان افسانې ته ګرځي، د نیویارک ایالتي پوهنتون، په بوفالو او د «وزول په پارک کې» پالنه ورکړه. د موږک دا جنین ۴ سلنه انساني حجرې لرونکی دی، چې د تېر په پرتله ډېر لوړ دی. د دې … نور ولولئ
پوهنه

ایا مړي په برزخ کې یو بل ویني!

ژباړه: ملیحه ناصري د برزخ او تر مرګ وروسته ژوند په اړه زموږ پوهه لږ او محدوده ده. دا لږ مالومات هم که لرو، نو د قران کریم او د ځينو پاکانو د خبرو په برکت دي چې لنډيز یې دلته را اخلو. تر مرګ وروسته نړۍ هغه څه چې د قران او سنت له مخې څرګند شوي، انسان د مرګ او بیا راپاڅېدو/ حشر ترمنځ یو محدود او لنډ ژوند لري. برزخ د دې … نور ولولئ
پوهنه

هغه کسان چې کتاب نه لولي

ژباړه: ملیحه ناصري د هغو کسانو دېرش ځانګړنې چې کتاب نه لولي او مطالعه نه کوي: ۱- ډېر ژر له تبلیغاتو او بېځایه انګازو اغېزمنېږي؛ ۲- تکراري خبرې کوي؛ ۳- د وییونو (لغتونو) پانګه یې محدوده وي؛ ۴- ځان نه پېژني؛ ۵- ډېر بااحساسه ژوند کوي؛ ۶- د ذهن د استدلال برخه یې رخصت/ ویده وي؛ ۷- د پوپولیستېدو وړتیا پیدا کوي؛ ۸- عقلي ځواک یې پالل شوی نه وي؛ ۹- کومې خبرې چې کوي … نور ولولئ
پوهنه

د البرټ انشټین په اړه څومره پوهېږئ؟ دلته یې ولولئ

ژباړه: ملیحه ناصري تاسو ټول ښايي انشټين وپېژنئ. د نړۍ ستر پوه، عالم، د نسبیت ټیورۍ بنسټګر دی. موږ ټول یې د داسې کس په نامه پېژنو چې ګرده نړۍ یې د نابغه په نامه یادوي او وايي چې علم او نړۍ کې یې خورا ستر رول ولوباوه. راځئ دلته انشټین او ژوند ته یې له داسې یوې زاویې وګورو چې ځینې رښتیاوې به یې رابرسېره شي. ۱ – د انشټين سر غټ او خپله … نور ولولئ
ادبیات

پښتو ورځ؛ پښتو وایو، پښتو لیکو

لیکنه: صدیقه پوپلزۍ نن د جوزا ٩ چې د مې میاشتې له ٢٩ سره سمون خوري، د پښتو او مورنیو ژبو نړیواله ورځ ده. دا ورځ په ۱۹۹۰ز کې د یونسکو له خوا وړاندیز او د ملګرو ملتونو د عمومي اسمبلۍ له خوا په رسمیت وپېژندل شوه. له ۲۰۰۲م راپدېخوا، دغه ورځ د مورنۍ یا پښتو ورځې د نړیوالې ورځې په نامه نمانځل کېږي. موخه یې دا ده چې د نړۍ ټولې ژبې، چې خلک … نور ولولئ