پوهنه

بریا او پرمختګ

دارلمان ماڼۍ

اپریل 17, 2020 صدیقه پوپلزۍ، کابل
لیکنه: صدیقه پوپلزۍ کله به مې چې د دارلمان ماڼۍ نوم اخیست، نو ذهن ته مې د یو خراپ ځای تصویر راتلی، ځکه ځینې وخت چې تللم هماغسې مې لیدلی وو، خو له نیکه مرغه هغه خراپ شوی ځای اوس جوړ شو. دارلمان ماڼۍ یو له پخوانۍ ماڼیو څخه ده، چې د کابل په چهاردهي حوزه کې یعني دارلمان کې چې مخکې د افشارو تپه نومېدل موقعیت لري. په ۱۹۲۰م کې د امان الله خان … نور ولولئ
پوهنه

د هند په سمندر کې د نوي موجود موندل کېدل

اپریل 17, 2020 نسیمه محمدي ، کابل
ژباړه: نسیمه محمدي په hسترالیا کې پلټونکو د ۴۵ مټره په لوړوالي یو حیوان، د سمندر په تل کې موندلی. دا موجود چې سیفونوفور (Siphonophore) نومېږي او د لوله یې یا تونلي موجوداتو کورنۍ پورې تړاو لري، د اشمېت سمندر پېژندنې موسسې څېړونکو له لوري، د استرالیا، سواحلو ته نږدې، د هند په سمندر کې موندلی دی. سیفونوفور شفاف، رشته یې، ښوۍ بې بنده موجود او مرجان ته ورته د زوئيد په نامه له کوچنیو … نور ولولئ
ادبیات

د ارستو مهم کارونه

اپریل 17, 2020 ملیحه ناصري
ژباړه او زیاتونه: ملیحه ناصري ارستو د نړۍ د سترو متفکرانو له ډلې دی. د فلسفې د تاریخ په بهیر کې، له کانت او اپلاتون پرته، د ده په څېر به ژور فکر او اند به څوک ونه لري. له څلورویشتو پېړیو راهیسې یې د نړۍ پر فیلسوفانو او پوهانو باندې خپل فکري اغېز پرې ایښي. ارستو د خالیکیدیس په نامه جزیره کې په یوناني ژبي ښار (استاګیرا) کې وزېږېد چې هغه وخت ۳۸۴ م … نور ولولئ
پوهنه

کودتاه او انقلاب

اپریل 16, 2020 ياران، کابل
لیکنه: رفیع الله ساحل په دې لیکنه کې د کودتاه او انقلاب په پېژندنه، توپیرونو او همدارنګه د کودتاه او انقلاب په مشابهتونو خبرې شوې دي. کودتاه او انقلاب څه ته وایې؟ څه توپير سره لري؟ ترمنځ یې مشابهت څه دی؟ کودتاه د نظامي ځواک او هغه افرادو په واسطه چې په حکومت کې څه ناڅه اختیار لري په ناقانوني ډول د یوه دولت رانسکورولو ته کودتاه وایې. کودتاه په عموم کې په دوه ډوله … نور ولولئ
پوهنه

عقیده او نظریه (پېژندنه او توپیر)

اپریل 15, 2020 ياران، کابل
لیکنه: رحمت ګل عمري عقیده او نظریه د ټولنیز ژوند مل د ډېر اغېز او ارزښت وړ موضوعګانې دي. داسې چې زمونږ په ټولنیز ژوند کې باورونه تینګوي او ځینې مهال د ډېر حساسیت وړ هم ګرځي. عقیده او نظریه مهمې او د ارزښت وړ سوژې دي. د دې دوو موضوع ګانو شننه ډېر زیات بحث او څېړنې ته اړتیا لري، د نړۍ سترو علماوو په دې اړه لوی لوی کتابونه لیکلي دي. همدا راز … نور ولولئ
ادبیات

سوکرات (سقراط)

اپریل 15, 2020 ملیحه ناصري
ژباړه: ملیحه ناصري نوم: سوکرات لقب: حکیم سوکرات زېږون: ۴۷۰/۴۶۹ ق م د مړینې نېټه: ۳۹۹ ق م د زېږېدو او مړینې ځای: آتن – یونان شاګردان یې: اپلاتون او ګزنپون د سوکرات شعار: ځان وپېژنه! سوکرات د یونان اوسېدونکی او د لویدیځې نړۍ ستر فلیسوف و. د سوکرات فکر پر انسان‌پېژندنه څرخېده. هغه ویل نړۍ پېژندنه پرېږدئ، انسان ته پام وکړئ او ځان وپېژنئ. ژوندلیک د سوکرات پلار مجسمه جوړوونکی و او خلکو یې … نور ولولئ
بریا او پرمختګ

ځوانان، د هېواد راتلونکې نن رهبري کوي

اپریل 14, 2020 ياران، کابل
لیکنه: محب الله صمدزی ځوانان هغه څوک چې راتلونکي بدلونونه نن رهبري کوی. په عام ډول پرته د جنسیت په نظر کې نیولو سره، ځوان هر هغه شخص ته ویل کېږي چې عمر یې د ۱۵ او ۳۰ کالونو ترمنځ وي. ځوان د ټولنې د ملا تیر ګڼل کېږي چې په همدې سبب د خپلې ټولنې د راتلونکې په تعینولو کې رغنده رول لري. دا ټول ځکه چې د ټولنې نور وګړي چې هغوی سپینږیري/ … نور ولولئ
ادبیات

د مطالعې لس ګټې

اپریل 14, 2020 ياران، کابل
لیکنه: عبدالقيوم هادي ١ – مطالعه کول ستاسو لغوي پانګه زياتوي په ياد به مو وي چي پخوا به مو څه ډول د يوه لغت اصلي معنا زده کوله او يادوله، همدا د کتاب ګټه ده، چې اوس په خورا آسانۍ سره کولاى شئ په ډېر کم وخت کې د يوه لغت معنا په ګوته کړو، خصوصاً کله چې تاسو لوی لوی کتابونه مطالعه کوئ له ګڼ شمېر نويو لغتونو سره اشنا کېږئ چې په … نور ولولئ
بریا او پرمختګ

مرکانتلسم څه ته وايي؟

اپریل 13, 2020 ياران، کابل
لیکنه: شریف الله پاچا د امريکا د کولمبيا پوهنتون د تاريخ استادانو تاليف «د غرب تمدن» د مرکانتلسم تعريف داسې لیکي: “مرکانتلسم د يو شمېر نظرياتو، سياستونو او فعاليتونو څخه عبارت دی چې د دولت لخوا محیط ته په کتو منځته راځي، چې هدف یې د دولت تقويې او د ټولنې د افرادو يو ځایوالی او ملي اتحاد په غرض په اقتصادي ساحه کې له هغه څخه استفاده ده.” په شپاړسمه پېړۍ کې اقتصادي تګلارې … نور ولولئ
ادبیات

اپلاتون څوک و؟ په اړه یې دلته ولولئ

اپریل 13, 2020 ملیحه ناصري
ژباړه او زیاتونه: ملیحه ناصري د نړۍ ستر فلیسوف اپلاتون په ۴۲۸ ق م  کې د آتن ښار په یوه باشخصیته کورنۍ کې وزېږېد. اصلي نوم یې «ارېستو کلېس» و. د دې لپاره چې غټ او غښتلی و، په اپلاتون باندې مشهور شو. د لوړپوړو چارواکو له کورنۍ او د ځوانۍ دوران یې د آتن ښار د ځلېدا له پېر سره برابر و. په شل کلنۍ کې له سوکرات سره آشنا او د هغه زده‌کوونکی … نور ولولئ