بریا او پرمختګ

څېړونکو ۴ سلنه انسان‌ډوله پېوندي موږک تولید کړ

ژباړه: نسیمه محمدي څېړونکو د غړو د مهمو ژنېتیکي اصلاح په پرمختګ سره، د انساني او حیواني ګډو حجرو څخه د موږک د جنین په تولید بریالي شوي دي. دا پیوندي جنین (کېمرا)، چې د انسان او حيوان افسانې ته ګرځي، د نیویارک ایالتي پوهنتون، په بوفالو او د «وزول په پارک کې» پالنه ورکړه. د موږک دا جنین ۴ سلنه انساني حجرې لرونکی دی، چې د تېر په پرتله ډېر لوړ دی. د دې … نور ولولئ
پوهنه

ایا مړي په برزخ کې یو بل ویني!

ژباړه: ملیحه ناصري د برزخ او تر مرګ وروسته ژوند په اړه زموږ پوهه لږ او محدوده ده. دا لږ مالومات هم که لرو، نو د قران کریم او د ځينو پاکانو د خبرو په برکت دي چې لنډيز یې دلته را اخلو. تر مرګ وروسته نړۍ هغه څه چې د قران او سنت له مخې څرګند شوي، انسان د مرګ او بیا راپاڅېدو/ حشر ترمنځ یو محدود او لنډ ژوند لري. برزخ د دې … نور ولولئ
پوهنه

هغه کسان چې کتاب نه لولي

ژباړه: ملیحه ناصري د هغو کسانو دېرش ځانګړنې چې کتاب نه لولي او مطالعه نه کوي: ۱- ډېر ژر له تبلیغاتو او بېځایه انګازو اغېزمنېږي؛ ۲- تکراري خبرې کوي؛ ۳- د وییونو (لغتونو) پانګه یې محدوده وي؛ ۴- ځان نه پېژني؛ ۵- ډېر بااحساسه ژوند کوي؛ ۶- د ذهن د استدلال برخه یې رخصت/ ویده وي؛ ۷- د پوپولیستېدو وړتیا پیدا کوي؛ ۸- عقلي ځواک یې پالل شوی نه وي؛ ۹- کومې خبرې چې کوي … نور ولولئ
پوهنه

د البرټ انشټین په اړه څومره پوهېږئ؟ دلته یې ولولئ

ژباړه: ملیحه ناصري تاسو ټول ښايي انشټين وپېژنئ. د نړۍ ستر پوه، عالم، د نسبیت ټیورۍ بنسټګر دی. موږ ټول یې د داسې کس په نامه پېژنو چې ګرده نړۍ یې د نابغه په نامه یادوي او وايي چې علم او نړۍ کې یې خورا ستر رول ولوباوه. راځئ دلته انشټین او ژوند ته یې له داسې یوې زاویې وګورو چې ځینې رښتیاوې به یې رابرسېره شي. ۱ – د انشټين سر غټ او خپله … نور ولولئ
ادبیات

پښتو ورځ؛ پښتو وایو، پښتو لیکو

لیکنه: صدیقه پوپلزۍ نن د جوزا ٩ چې د مې میاشتې له ٢٩ سره سمون خوري، د پښتو او مورنیو ژبو نړیواله ورځ ده. دا ورځ په ۱۹۹۰ز کې د یونسکو له خوا وړاندیز او د ملګرو ملتونو د عمومي اسمبلۍ له خوا په رسمیت وپېژندل شوه. له ۲۰۰۲م راپدېخوا، دغه ورځ د مورنۍ یا پښتو ورځې د نړیوالې ورځې په نامه نمانځل کېږي. موخه یې دا ده چې د نړۍ ټولې ژبې، چې خلک … نور ولولئ
پوهنه

شيزوفرنيا پېژنئ، په دې مرکه یې در پېژنو

مرکه: صدیقه پوپلزۍ ښایي اورېدلي مو وي چې ځینې کسان وایي ولې یم، پيغمبر یم، ولسمشر یا د فلم ستوری یم او داسې نور، زه چې کله د استاد عظیمي د مشاورې مرکز ته ورځم له یوه نیم داسې ناروغانو سره مخ کېږم. هغه ورځ له یوې مېرمنې سره مخامخ شوم، چې همدا ناروغي یې لرله او په اصطلاح پرته یې ویل، ما ورته وویل، چې دلته د څه لپاره راغلې یې او دا ښځه … نور ولولئ
پوهنه

د هټلر تمساح د ۸۴ کالو په عمر مړه شوه

ژباړه: نسیمه محمدي هغه تمساح چې آوازه وه، د آډولف هټلر د کورنیو حیواناتو د ډلې او د دویم نړیوال جنګ څخه ژوندۍ پاتې وه، د ۸۴ کالو په عمر د مسکو په ژوبڼ کې مړه شوه. دا د «زحل» په نامه تمساح د ۱۹۳۶م شاوخوا د برلین ژوبڼ ته وړل شوې وه. څرګنده نه ده چې د آلماني ډېکټاټور سره اړه لري که نه، خو له دویم نړیوال جنګ وروسته د آلماني مشر د … نور ولولئ
پوهنه

د نړۍ د تودو اوبو تر ټولو لویه چینه

لیکنه: عایشه حیدري اوبه د ژوند یوه سرچینه نه، بلکې پخپله ژوند دی. دا اوبه دي چې ځمکه یې د ژوند لپاره وړ ځای ګرځولی دی، که موږ د نورو سیارو په اړه د ستورمزلو او څېړونکو څرګندونې واورو، نو وبه پوهېږو چې تر دې مهاله په نورو ستورو کې د اوبو څرک نه دی موندل شوی. زموږ په خاورینه نړۍ کې د اوبو ډېر سمندرونه، بحرونه، سیندونه او ویالې شته چې د ځمکې د … نور ولولئ
پوهنه

د شوال شپږ نفلي روژې؛ د علماوو نظریات او د نیولو ثواب یې

شوال د هجرې قمري کال لسمه میاشت ده. دا میاشت په رمضان پسې سمه راځي، مسلمانان په کې اختر لمانځي او د حج لومړی میاشت ده. په اسلامي تاریخ کې په دې میاشت کې ډېرې مهمې پېښې شوي دي، الله تعالی هر مسلمان ته چې د رمضان خواږه یې څکلي دا فرصت ورکوي چې نور هم خپل خدای ته نېږدي شي، نو د شوال د میاشتې شپږ روژې يې د لا زیات ثواب لپاره مسلمانانو … نور ولولئ
پوهنه

ږیره، د زامې له هډوکو ساتنه کوي

ژباړه: نسیمه محمدي څېړونکي باور لري، چې ږیره د فزیکي ضربو د زیان په مخنیوي کې رول لري. د یوې تازه ترسره شوې څېړنې پایلې ښيي، د نارینه وو ږیره/ د مخ وېښتان، پر مخ د ګوزار شدت کموي او د ژامې هډوکي د زیانمن کېدو څخه ساتي. څېړونکو د چارلز داروین د نظریې په استناد، پر دې بنا چې د زمري یا د دې حیوان له مخ څخه ساتنه کوي، په دې وروستیو کې … نور ولولئ